2024 Aziz Polikarp Novena Vaazları 4

Novena dördüncü gün

 

“Polikarp ve Apostolik Babalar’’, yahut /  ‘‘Kilise ve Kilise inancı nasıl doğdu?’’

 

Bölüm iki

 

Polikarp’ın bir diğer çağdaşı / “Çoban” kitabının yazarı / Romalı Hermas’tır.

 

Zaman / ikinci yüzyılın başıdır. Hermas bir köledir. Rode adında / bir kadın tarafından / satın alınır. Bu kurtuluşun sonucunda / özgür bir insan / ve dolayısıyla / bir Hıristiyan olur. 

Bu / o dönemde / oldukça yaygın bir olaydı. Hıristiyanlar tarafından satın alınan köleler / özgürleştirildi / ve Hıristiyanlığa kabul edildi. O dönemde /  İzmir’de de / uygulama böyleydi. Diğerlerinin yanı sıra / Polikarp da / bununla ilgilendi.

Özgür bir adam olarak Hermas / hatırı sayılır bir servet elde etti / ve bir aile kurdu. Ne yazık ki Hermas’ın çocukları, zulüm karşısında inançlarını inkar ettiler/  ve babalarına ihanet ettiler, böylece Romalı yetkililer / onun mallarına el koydu.

Bu zor koşullar altında Hermas, “Çoban” adlı eserinde anlattığı, bir nevi Kilise alegorisi olan / vizyonlar yaşadı. Bir melek görünür / ve ona ahlaki talimatlar verir.

Talimatların / ana konusu kefaret / veya daha doğrusu / vaftizden sonra gerçekleşen dönüşümdür. İsa’yı inkar ederek / imandan uzaklaşan oğullarının / ihtiyacı olan şey buydu.

Birinci ve ikinci yüzyıllarda / vaftiz yoluyla / yeni bir insan olan / ve Mesih’i giyen bir Hıristiyan’ın / ciddi bir günah / işlememesi gerektiğine dair / yaygın bir inanış vardı.

Büyük ve affedilmez günahlar / şunlardı: imanı reddetmek, putperestlik, zina ve cinayet.

Peki geri dönmek, tövbe etmek / ve kefaret ödemek isteyen / düşmüş Hıristiyanlara / ne yapılabilirdi?

Vaftizin kutsallığını kirlettikten sonra / Kilise’ye dönmelerinin / bir yolu var mıydı?

Sorun, Hıristiyanlara yönelik zulüm / meydana geldiğinde / özellikle önem kazandı.

Zulüm sırasında / birçok Hıristiyan / sınava dayanamadı. Acı ve ölüm ile / karşı karşıya kaldıklarında /  Mesih’e olan inançlarını /reddettiler.

Ancak zulüm sona erdiğinde, imanını reddetmişlerin bazıları / Kilise topluluğuna / geri dönmek istedi, ancak Kilise / onları kabul etmeye / istekli ve / bunu yapabilecek kapasitede miydi? 

Hermas bu sorunun cevabını veriyor.

Tanrı, Hermas’a / zamanla “ikinci vaftiz” olarak adlandırılacak olan / tövbe olasılığını açıklar. Hıristiyanlar, vaftizden sonra bir kez / ve yalnızca bir kez, ölümcül günahlarını örtmek için / Tanrı’nın merhametine güvenebilirler.

Hermas’a / (kendi adını taşıyan) / Çoban biçiminde görünen / Tövbe Meleği, bu dönüşüm ve arınma yolunda / nasıl gidileceğini gösterir. İki yol vardır.

 

Düz yol ve eğri yol.


 

Düz yol, doğruluğun yoludur: “Doğru” yola girenler / sorunsuz ve engelsiz ilerlerler; çünkü bu yol ne kayalıktır, ne de dikenlerle kaplıdır. “Nazik, alçakgönüllü, sessiz, sakin” olmasıyla / kolayca tanınan Adalet meleği, insana / bu yolda rehberlik eder / ve bu yönüyle / adil olmayı ve erdemli bir yaşamı / teşvik eder. 

Yaşamın, ışığın / ve adaletin yolunda yürüyen bir adam, sonsuz ödüle güvenebilir.

Sadece Hermas değil, genel olarak / Apostolik Babalar / sonsuz mutluluğun / neye benzeyeceğini / tanımlamaya çalışmazlar. Ancak sonsuzluğun geçiciliğe, dolayısıyla / doğru yolu seçmeye / bağlı olduğunu / vurgularlar. Herkes / dünya yolculuğunda / hak ettiğini alacaktır. Hermas için / hepsi bu kadar.

Polikarp’ın / bir diğer çağdaşı ve arkadaşı da / Hierapolisli Aziz Papias’dı – her iki episkoposun (Ignatius ve Polycarp) / öğrencisi olan Lyonlu Irenaeus / böyle söylüyor. 

Ancak kendisinin hayatı hakkında / İzmir episkoposunun hayatından / çok daha az şey / biliyoruz.

Hierapolis episkoposu Papias da / erken dönem Hıristiyan yazarlardan biriydi. Eserleri bütünüyle korunmamış, ancak / onun hakkında bilgiler / çeşitli yazarlar tarafından kaydedilmiştir. Caesarealı Eusebius ve Lyonlu Irenaeus / onun hakkında yazdı.

Papias esas olarak / “Rab’bin Sözlerinin Açıklaması” / adlı eseriyle tanınır / ve ne yazık ki bu eser / günümüze bütün olarak / ulaşamamıştır. Bu metnin / günümüze ulaşan parçaları, Papias’ın / Kutsal Yazılar ile /  ilk sözlü gelenekler / arasındaki ilişkiye odaklandığını / göstermektedir. 

Elçilerin aktardığı geleneğin / güvenilirlik ve gerçekliğinin / önemini vurguladı. Gerçeğin otoritesine / güvenebilmek için / orijinal havarisel öğretiyi / sözlü geleneklere dayanarak / yeniden yaratmaya çalıştı. 

Kutsal Yazıların / daha iyi anlaşılmasının, bağlam ve tarihsel ayrıntıların yanı sıra / o dönemde yaşayan / ve İsa Mesih ve havarilerle / doğrudan temas halinde olan / insanları bilmekle sağlanabileceğine / inanıyordu.

Papias’ın öğretileri / aynı zamanda / eskatolojik teorilerle, yani zamanların sonu / ve Mesih’in ikinci gelişiyle de / ilgilidir. Mesih’in bin yıllık krallığı / ve bedenin dirilişi hakkında / belirli bilgiler sağladığına / inanılmaktadır. Aziz Irenaeus’un, / hakkında yazdığı üzere,  Yuhanna’nın öğrencisi / ve Polikarp’ın arkadaşı olan / Papias’ın eserleri / o dönemde Hıristiyanlığın gelişimi üzerinde / büyük etkiye sahip olmuş / ve o zamanın Hıristiyanlık tarihine / değerli bir tanıklık teşkil etmiştir. 

İlk Kilise’yi tanımlayan / doktrinsel, dogmatik / ve ahlaki konulara ek olarak, o zamanın Kilisesi’nin / ayinini anlatan yazılar / erken Kilise dönemi öğretmenlerinde de / ortaya çıktılar. Bu yazarlar ismen bilinmese de, / havarisel babaların seçkin grubu arasında / kabul edilirler. Elbette bu, muhtemelen hepimizin tanıdığı, /  kısaca  “Didache” olarak bilinen / “On İki Havari Tarafından Sunulan – Rab’bin Milletlere Öğretisi “ adlı incelemedir.

Bu inceleme, her şeyden önce / değerli bir tarihi kaynaktır. Koruyucu Azizimiz Polikarp’ın da yaşadığı / ve çalıştığı / o zamanın Hıristiyan toplulukları için / ayinlerin açıklamalarını, dua metinlerini / ve işlevsel düzenlemeleri içerir. Bu onun ayinidir, bunlar onun kullandığı dualardır, bunlar / o dönemin Hıristiyanlarının söylediği, imanlarını güçlendiren, ayinleri güzelleştiren / şarkılar ve ilahilerdir.

İnceleme, bir kateşizm el kitabına benzer şekilde / düzenlenmiş metinlerin / bir derlemesidir. O zamanın Kilisesi’nin tüm önemli meselelerinden bahseder: vaftiz ayini ve Efkaristiya litürjisi, yaşam tarzı / ayrıca / önceki çalışmalarda olduğu gibi, iyiliğin yolu ile / kötülüğün yolunun karşıtlığı / ve İkinci Geliş’in yakınlığı hakkında.

Didache’nin içerdiği öğreti çok basittir; İncil’den çok az alıntı içerse de / özellikle İncil’e / birçok gönderme içerir.

Burada ayrıca / sekizinci bölümde / Efkaristiya Duasının / en eski kaydını da buluyoruz. Bugün bir ilahi veya Efkaristiya şarkısı biçiminde oldukça yaygın olarak bilinmektedir: “Babamız, Oğlun Mesih İsa aracılığıyla bize bildirdiğin, oğlun Davut’un kutsal bağı için / Sana teşekkür ederiz. Sana sonsuza dek / yücelik olsun.”

O zamanlar ve o anlar hakkında / çok şey söylenebilir. Sanırım bu birkaç gün, birinci ve ikinci yüzyıl kilisesinin / atmosferine yeniden girmemize / olanak sağladı.

Yarın size / İzmir Kilisesi cemaatinden bahsedeceğim. Nasıl biriydi, ne yaşadı, sevinçleri neydi / ve o zamanlar / İzmir’deki kilisenin çobanı / hangi günahlarla mücadele ediyordu.

 

Peder Ireneusz Bochynski